Έντονο Το Ενδιαφέρον Για Το Φυσικό Αέριο Στα Αλώνια Πιερίας Από Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ & ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ).

του Γιώργου Οικονομίδη

(Freelance Journalist – Ανεξάρτητος Δημοσιογράφος)

www.Pieria.tv (26-06-2022).

Ο Ομ.Καθηγητής Ακίνδυνος Κελεπερτζής (ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ- ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ–ΓΕΩΛΟΓΙΑ), σε συνέχεια της ανάδειξης του ρεπορτάζ μου για το φυσικό αέριο που διαχέεται στην ατμόσφαιρα στα Αλώνια Πιερίας εδώ και 25 έτη, και εφόσον δόθηκε δημοσιότητα στο θέμα μέσα από την εκπομπή Σαββατοκύριακο με τον Μάνεση του καναλιού Alpha, συνέταξε μια μελέτη για την αξιολόγηση του εδάφους της περιοχής και της ευρύτερης περιοχής κατ’ επέκτασιν, όπου και μου την απέστειλε και την δημοσιεύω.

Απομένει η απόφαση του Δήμου Πύδνας-Κολινδρού να εγκρίνει το απαιτούμενο κονδύλι για τα έξοδα της έρευνας, ενώ σύμφωνα και με τον δήμαρχο κύριο Αναστάσιο Μανώλα υπάρχει το ενδιαφέρον του Δήμου για την μελέτη και μάλιστα θα πρέπει να είναι προτεραιότητα εφόσον ο κύριος καθηγητής κάνει λόγο και για πιθανό κίνδυνο του περιβάλλοντος αλλά και της υγείας των κατοίκων από τους υδρογονάνθρακες που πιθανόν να μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα και το πόσιμο νερό.

Η μελέτη του κυρίου καθηγητή Ακίνδυνου Κελεπερτζή είναι η κάτωθι:

Θέμα: Εκπόνηση μελέτης αξιολόγησης εδάφους -ιζημάτων Σφενδάμης- Αλωνιών του Πλειοκαίνου και υπόγειου νερού λόγω ύπαρξης και διασποράς μεθανίου και πιθανόν και άλλων υδρογονανθράκων. ΕΚΤΊΜΗΣΗ πιθανού περιβαλλοντικού κινδύνου.

Η ΕΚΛΥΣΗ ΜΕΘΑΝΙΟΥ ΣΕ ΓΕΩΤΡΗΣΕΙΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΛΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΥΚΟΥ ΠΙΕΡΙΑΣ ΩΣ ΓΕΩΧΗΜΙΚΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΓΙΑ ΤΩΝ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΣΤΑ ΙΖΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ – ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΣΤΟΝ ΥΔΡΟΦΟΡΟ ΟΡΙΖΟΝΤΑ  ΚΑΙ  ΣΤΙΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΊΝΑΙ γνωστό ότι πριν 25 χρόνια κατά τη διάνοιξη γεωτρήσεων για ύδρευση των κοινοτήτων εντοπίσθηκε φυσικό αέριο στο νερό το οποίο διέφευγε προς την ατμόσφαιρα. Η διαφυγή του αερίου αυτού συνεχίζεται μέχρι σήμερα.                                                                                                                                                        

Σκοπός της παρουσίασης αυτής είναι: α) να μελετηθεί η επικινδυνότητα του φαινομένου όσον αφορά την υγεία των κατοίκων και β) να μελετηθεί η περιεκτικότητα και τα αποθέματα του αερίου στην ευρύτερη περιοχή με βάση την εμφάνισή του σε τρείς γεωτρήσεις και στη θέση Βρωμόβρυση. Η περιοχή η οποία προτείνεται προς διερεύνηση χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένη λιθολογική μονάδα (Σφενδάμης- Αλωνιών) και σκιαγραφείται από τις κοινότητες ΑΛΩΝΙΑ, ΚΟΥΚΟΣ, ΑΙΓΙΝΙΟ, ΚΙΤΡΟΣ, ΣΦΕΝΔΑΜΗ, ΚΑΤΑΧΑΣ ΚΛΠ., βορείως της ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ.

ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Η δομή της περιοχής χαρακτηρίζεται από τον σχηματισμό Σφενδάμης – Αλωνιών και αποτελείται από εναλλαγές μεσοχονδρόκοκκων άμμων, πηλών, μαργαικών ασβεστολίθων και αργίλων. Το χρώμα τους είναι τεφρό, πρασινωπό και υποκύανο. Το ορατό πάχος είναι 800 μ. Πρόκειται για υφάλμυρα – λιμναία ιζήματα του ανωτέρου ΜΕΙΟΚΑΊΝΟΥ – ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΠΛΕΙΟΚΑΙΝΟΥ (20 εκατομμύρια χρόνια). Υπεράνω αυτών υπάρχουν οι γεωλογικοί σχηματισμοί Αιγινίου – Καταχάς.

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Δύο είναι οι πιθανοί τρόποι γένεσης του αερίου.

1. Συγκέντρωση οργανικών ενώσεων αποτελούμενων από λιγνίνη, υδρογονάνθρακες, πρωτεΐνες, και λίπη στον πυθμένα της λεκάνης μαζί με αργιλώδη πηλό, καταβύθιση -ενταφιασμός -διαγένεση σε βάθος 1000μ – 3000μ (θερμοκρασία 69-192 co) και σχηματισμός πετρελαίου και φυσικού αερίου.
2. Συγκέντρωση οργανικής ύλης λιμναίας έως υφάλμυρης φάσης εντός της λεκάνης ιζηματογένεσης, ενταφιασμός σε μικρότερα βάθη των 1000μ, θερμοκρασία <69  0c και σχηματισμός αερίου. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να σχηματισθούν και γαιάνθρακες από τη συσσώρευση φυτικών υπολειμμάτων από τη ξηρά. (ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ, ΚΕΛΕΠΕΡΤΖΗΣ 1993, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΩΝ).

Προς τούτο απαιτείται η εφαρμογή γεωλογικής-γεωχημικής και γεωφυσικής μελέτης και αξιολόγηση των υπαίθριων και εργαστηριακών δεδομένων για την εκτέλεση γεωτρήσεων και υπολογισμό των αποθεμάτων. Η ύπαρξη του μεθανίου στον υδροφόρο ορίζοντα και η πιθανή διαφυγή του λόγω διαρρήξεων των ιζηματογενών πετρωμάτων στο επιφανειακό περιβάλλον συνιστούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και θα πρέπει να διερευνηθεί.

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΕΙΑΣ

Η έκταση του χώρου του έργου εκτιμάται σε πάνω από 100 τετραγωνικά Χιλιόμετρα. Το προτεινόμενο πρωτόκολλο δειγματοληψίας εδάφους αφορά αναγνωριστική δειγματοληψία ενός ή δύο δειγμάτων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Σε κάθε θέση η δειγματοληψία θα πραγματοποιηθεί με τη λήψη σύνθετου επιφανειακού εδαφικού δείγματος σε βάθος 0-30cm με τη χρήση συμβατού με τις προγραμματισμένες χημικές αναλύσεις εξοπλισμού δειγματοληψίας. Κάθε εδαφικό δείγμα θα δημιουργηθεί από τη σύνθεση τριών υποδειγμάτων, κατανεμημένα σε κορυφές ισοπλεύρου τριγώνου και με κέντρο το θεωρούμενο σημείο δειγματοληψίας. Οι τελικές θέσεις των δειγμάτων θα αποτυπωθούν στο πεδίο με τη χρήση συσκευής GPS χειρός.

Επίσης για την εκτίμηση της αβεβαιότητας των μετρήσεων θα πραγματοποιηθεί η συλλογή διπλών δειγμάτων από δύο τυχαίες θέσεις και σε τυχαία κατεύθυνση σε απόσταση έως 2 μέτρων μεταξύ τους. Επίσης θα ληφθούν δείγματα από καρότα ήδη υφισταμένων γεωτρήσεων.                                                                                                     

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΕΩΧΗΜΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ

Οι προτεινόμενες ελεγχόμενες παράμετροι στα δείγματα επιφανειακού εδάφους και στα δείγματα από τους πυρήνες γεωτρήσεων θα πραγματοποιηθούν στο πιστοποιημένο αναλυτικό εργαστήριο ΑCME LABS (CANADA) και στο πιστοποιημένο από τον ΕΣΥΔ Αναλυτικό εργαστήριο TSAKALIDIS ANALYSIS AND TESTING και αφορούν τις ακόλουθες παραμέτρους:

Α) Πάνω από 100 δείγματα. Τα εδαφικά και τα δείγματα από τις γεωτρήσεις θα αναλυθούν για κύρια στοιχεία και ιχνοστοιχεία. Η χώνευση θα πραγματοποιηθεί με διάλυμα βασιλικού νερού σε έντονα οξειδωτικό περιβάλλον και οι μετρήσεις με τη μέθοδο φασματομετρίας πλάσματος αργού με εξαιρετικά όρια ανιχνευσιμότητας.

Β) Τα ανωτέρω δείγματα θα αναλυθούν για ολικό οργανικό άνθρακα.

Γ) Επιπροσθέτως των εδαφικών δειγμάτων από τα υφιστάμενα σημεία δειγματοληψίας θα ληφθούν δείγματα υπόγειου νερού από υφιστάμενες γεωτρήσεις και πηγές και θα αναλυθούν για κύρια στοιχεία και ιχνοστοιχεία καθώς επίσης για υδρογονάνθρακες.

ANTIKEIMENO EΔΑΦΟΓΕΩΧΗΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΔΡΟΓΕΩΧΗΜΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Το αντικείμενο της προτεινόμενης έρευνας είναι ο προσδιορισμός των συγκεντρώσεων περιβαλλοντικά διαβαθμισμένων στοιχείων και ιχνοστοιχείων στα εδάφη και υπόγεια νερά της περιοχής του έργου ώστε να προσδιορισθούν οι τιμές πλαισίου και να εκτιμηθεί η περιβαλλοντική διασπορά τους καθώς επίσης η διασπορά του μεθανίου και άλλων υδρογονανθράκων με τη χρήση γεωστατιστικών εργαλείων σε συνδυασμό με τις ανώτατες αποδεκτές τιμές, που ορίζουν οι διεθνείς περιβαλλοντικές νομοθεσίες.

Α) Εργασίες πεδίου/ δειγματοληψία

• Σχεδιασμός και εκτέλεση πρωτοκόλλου δειγματοληψίας υπό την εποπτεία του καθ. Α. ΚΕΛΕΠΕΡΤΖΗ
• Αποτύπωση των σημείων δειγματοληψίας με τη χρήση GPS χειρός

Β) Εργαστηριακό μέρος

• Τυποποίηση εδαφικών δειγμάτων με ξήρανση, αποσβόλωση, κοσκίνισμα και ομογενοποίηση

Γ) Αναλυτικό μέρος

 Οι προτεινόμενες ελεγχόμενες παράμετροι στα δείγματα εδάφους και υπόγειου νερού θα πραγματοποιηθούν στο πιστοποιημένο αναλυτικό εργαστήριο ACME LABS CANADA και στο πιστοποιημένο από τον ΕΣΥΔ αναλυτικό εργαστήριο TSAKALIDIS ANALYSIS AND TESTING.

Δ)  Ανάλυση και παρουσίαση αποτελεσμάτων

• Επεξεργασία αποτελεσμάτων με εφαρμογή της περιγραφικής στατιστικής
• Εφαρμογή γεωστατιστικής ανάλυσης για τον προσδιορισμό του γεωχημικού πλαισίου, του γεωχ. Κατωφλίου, των αριθμών πληθυσμών κλπ.

Ε) Αξιολόγηση αποτελεσμάτων

• Αξιολόγηση των συγκεντρώσεων των ελεγχόμενων παραμέτρων στα εδάφη με βάση τη διεθνή νομοθεσία (Ολλανδία, Βρετανία, ΗΠΑ)
• Αξιολόγηση ενδεχόμενης υποβάθμισης της ποιότητας του εδάφους σύμφωνα με τις τιμές πλαισίου
• ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ σε σχέση με τις ελεγχόμενες παραμέτρους σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία
• Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και περιβαλλοντική εκτίμηση και αξιολόγηση της κατάστασης του εδάφους σε συνάρτηση με τον ενδεχόμενο περιβαλλοντικό κίνδυνο για τον υδροφόρο ορίζοντα

ΣΤ) Τελική  Έκθεση

• Εκτίμηση της επικινδυνότητας με αποτύπωση των γεωχημικών hot spot
• Σύνταξη της τελικής μελέτης εκτίμησης της υφιστάμενης κατάστασης και ανάλυσης ενδεχόμενου περιβαλλοντικού κινδύνου. Με βάση τις περιεκτικότητες του ολικού οργανικού άνθρακα στα εδάφη και του μεθανίου στο υπόγειο νερό θα προσδιορισθεί η έκταση διασποράς και εκτιμηθεί το ενδιαφέρον για περαιτέρω έρευνα.

ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ

Το κόστος του προτεινόμενου έργου, όπως περιγράφηκε αναλυτικά παραπάνω (δειγματοληψία επί τόπου του έργου, μετακινήσεις προσωπικού (2 γεωεπιστήμονες και 1 εργοδηγός), προετοιμασία δειγμάτων, χημικές αναλύσεις, επεξεργασία αποτελεσμάτων, σύνταξη τελικής έκθεσης) ανέρχεται στο ποσό των 8.000 ευρώ + ΦΠΑ (συμπεριλαμβάνονται 15% κρατήσεις υπέρ του Πανεπιστημίου Αθηνών).

Η όλη διαδικασία ανάθεσης – αποδοχής – διαχείρισης γίνεται σύμφωνα με το υφιστάμενο νομικό καθεστώς του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΛΚΕ) ΠΟΥ ΕΠΙΤΡΈΠΕΙ την απευθείας ανάθεση ερευνών -μελετών από Δημόσιους – Ιδιωτικούς φορείς, ΟΤΑ ΚΑΙ λοιπά πρόσωπα.

Προς τούτο υπογράφεται σχετική προγραμματική σύμβαση του Φορέα με το Παν/μιο Αθηνών.

Ο επιστημονικός Υπεύθυνος

Καθ. Α. ΚΕΛΕΠΕΡΤΖΗΣ

PhD Παν/μίου Μanchester Αγγλίας και Παν/μίου Πατρών

©www.Pieria.tv – 2022

Copyright protected by Digiprove © 2022